“Met deze aanpak lopen jullie voorop in Nederland”
Staatssecretaris Blokhuis enthousiast over programma Optimaal Leven
“Ik heb niet eerder in mijn leven meegemaakt dat de lijntjes zo kort zijn als nu, bij Optimaal Leven.” Die ervaring van een teamlid vatte de positieve ervaringen van de deelnemers over de eerste maanden van het programma perfect samen. Maandag 11 maart deelden zij die indrukken met Paul Blokhuis, Staatssecretaris Volksgezondheid, Welzijn en Sport tijdens een werkbezoek aan een afvaardiging van de de drie deelnemende teams in wijkcentrum ‘t Markehuus in Assen. Die reageerde enthousiast. “Als het gaat om de intensieve inzet voor psychiatrische, kwetsbare personen, lopen jullie in Nederland voorop.”
Met zijn komst loste Blokhuis een eerder gedane belofte in. Eerder toonde hij zich geïnspireerd door het gedachtengoed van Optimaal Leven, dat tot doel heeft om gezamenlijk te komen tot andere, meer op maat toegesneden vormen van hulpverlening en ondersteuning voor mensen met langdurige psychische kwetsbaarheid. Integraal samenwerken, in plaats van optimaal naast elkaar. Een doelstelling waar ook de landelijke overheid zich sterk voor maakt, zo benadrukte Blokhuis.
GGZ Drenthe, VNN, Cosis, gemeenten Assen, Emmen, Hoogeveen en Midden-Drenthe, de huisartsen in Drenthe, het Zilveren Kruis en VGZ geven die doelstelling concreet vorm, onder meer door de start september vorig jaar met drie Optimaal Leven teams in Assen, De Wolden/Hoogeveen en Emmen.
Vroeg signaleren
De eerste ervaringen zijn positief, zo leerde Blokhuis. De medewerkers van het team in Assen zijn ervan overtuigd dat het vroeg signaleren en de intensieve samenwerking tussen de betrokken organisaties veel winst oplevert, ook financieel. “In de vorige situatie kon het weken duren voordat een hulpvraag gehoor vond. Door veel sneller te netwerken kunnen we de juiste hulpvraag vrijwel gelijk uitzetten. Hierdoor kan worden voorkomen dat iemand bijvoorbeeld met politie in aanraking komt, of de gevangenis. Dat scheelt de samenleving geld.”
Midden in de wijk
Een van de beoogde sterke punten van het programma is dat het plaats heeft in de samenleving, midden in de wijk, in Assen in het wijkcentrum in de wijk Peelo. Dat dit goed uitpakt, staaft een voorbeeld uit de praktijk, dat een van de medewerkers geeft. “Er zit vaak een stigma op psychiatrische patiënten. Maar door goed te communiceren met andere gebruikers van het wijkcentrum, verloopt dit goed. Zo volgen een paar van onze patiënten hier een schildercursus of yogales.” Dit voorbeeld sluit perfect aan bij een andere doelstelling van het project; bevordering van participatie en integratie.
Een extra, krachtig element van de Optimaal Leven-teams, is de inzet van ervaringsdeskundigen, zoals Jos, die tegenover Blokhuis kenbaar maakte dat het eerder operationeel zijn van Optimaal Leven teams in zijn specifieke geval hem veel ellende had kunnen besparen. “Voorheen moest je, in mijn geval als verslaafde, eerst aan allerlei voorwaarden voldoen wilde je in aanmerking komen voor hulp. Nu is er gelijk iemand die met je meekijkt. Wat heb je nodig om jouw leven weer draaglijk te laten zijn, wie kan je daarbij helpen? Wat wil je, wat kan je? Het accent ligt bij herstel en zorg.”
Inhoud leidend boven financiën
Het programma is zogezegd een half jaar in de praktijk onderweg. Blokhuis toonde zich diverse keren positief verrast bij de eerste ervaringen van de medewerkers. Maar, het financiële huishoudboekje moet uiteindelijk ook op orde zijn, zo stelde Blokhuis. Desgevraagd reageerde Willemijn Kemp, projectleider Optimaal Leven. “We zijn gestart met een cliëntvolgsysteem. De inhoud van de vraag is nu leidend, dat is de kracht van dit project. De geldstroom is volgend. Daar investeren we nu in, zodat de teamleden niet belast worden met de vraag ‘wie gaat dit betalen?’. Het team heeft die ontwikkelruimte juist ook nodig.” Tegelijk kon ze melden dat de eerste financiele rapportages beschikbaar zijn. “Die geven nu geen aanleiding tot zorgen.”
Peter van der Noord, directielid GGZ Drenthe, haakte daar op in. “Het project is een proeftuin, waar we bewust voor hebben gekozen, om zo beter ons aanbod aan te passen op de zorgvraag van patiënten, hun naasten, maar ook andere klanten, zoals financier, verwijzers en de maatschappij. We toetsen vooral op kwaliteit. Daarom is het zo mooi, dat bijvoorbeeld ook gemeenten meedoen aan Optimaal Leven.”
Voorbeeld in Den Haag
Paul Blokhuis stak de aanwezigen en deelnemende organisaties een hart onder de riem. “De wijze waarop jullie dit aanpakken, in gezamenlijkheid, zorginstellingen, twaalf gemeenten en zorgverzekeraar is een voorbeeld voor Den Haag. Jullie zien bij de aanpak ieder mens als geheel, inclusief de kwetsbare personen.”