Sinds ik spv-er ben, is mijn gereedschapskoffer groter geworden.
"Als ik het voor elkaar krijg dat mijn patiënten weer een klein beetje hoop krijgen, dan is mijn dag weer goed."
Klaas Overbeek, |
Klaas Overbeek is sociaal psychiatrisch verpleegkundige (spv) en werkt bij het FACT2 team in Assen. FACT is een gespecialiseerde behandeling voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen, die vaak problemen hebben op meerdere levensgebieden. FACT betekent Flexible Assertive Community Treatment. Uitgangspunt is dat mensen meer grip krijgen op hun dagelijks leven. De behandeling gaat over het verminderen van psychische klachten en ondersteuning om kwaliteit van leven terug te vinden, te behouden en te vergroten.
“Ik was de allereerste leerling-verpleegkundige die ambulant ging werken”, vertelt Klaas. “Als verpleegkundige heb ik binnen diverse teams gewerkt, met name gericht op de crisisdienst. Uiteindelijk heb ik toch weer de overstap gemaakt naar FACT. Als leerling werkte ik op de opname. De sociaal psychiatrisch verpleegkundige die daar toen werkte, was bezig met het systeem te betrekken bij de behandeling van patiënten. Dat vond ik zo’n verrijking. De vanzelfsprekendheid van het betrekken van systemen was toen geen automatisme. Dat heeft me er toe bewogen om de opleiding tot sociaal psychiatrisch verpleegkundige te doen.”
Sociaal psychiatrisch verpleegkundige
Wat het verschil is tussen een ‘gewone’ verpleegkundige en een sociaal psychiatrisch verpleegkundige is niet eenvoudig uit te leggen. Klaas: “Sinds ik spv-er ben, is mijn gereedschapskoffer groter geworden. Zowel een spv-er als een verpleegkundige houden zich bezig met het totaalplaatje, maar ik heb meer kennis gekregen op het gebied van crisisinterventie en deelbehandeling. Dit neem ik mee in die koffer. Binnen het FACT team doe ik heel veel dingen hetzelfde als mijn collega-verpleegkundige. Als verpleegkundige bewaak je het totaalplaatje van de behandeling, je maakt samen met de patiënt een behandelplan en een signaleringsplan en je bent de spil tussen de regiebehandelaar, patiënt, het systeem, behandelaren enzovoort. Het is echt een verbindende functie. Als spv-er doe ik systeeminventarisaties: Ik zie de naaste altijd. Minimaal één keer. Het maakt niet uit welke vraag er ligt. Het kan gaan om psycho-educatie, maar het kan ook een vraag zijn van de naaste hoe hij met bepaalde dingen om moet gaan. Ik vind het belangrijk dat daar ruimte voor is.”
Werktijden
Klaas: “Binnen het FACT hebben we regelmatige werktijden. We beginnen de dag met het multidisciplinair overleg, een deel van de collega’s sluit online aan en een deel is op kantoor. Dan bespreken we de patiënten die in zorg zijn en wat er die dag nodig is. Vervolgens gaat iedereen gaat z’n eigen weg en bezoekt zijn eigen patiënten. Dit zijn mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen. Je komt dan ook van alles tegen: depressie, angst, schizofrenie, persoonlijkheidsproblematiek, noem maar op. Het gaat om mensen die al jaren problemen hebben, dus je maakt hele kleine stapjes. Hier moet je wel mee om kunnen gaan.”
Drijfveren
Het zetten van die kleine stappen in samenwerking met de patiënt is Klaas zijn drijfveer binnen het werk. “Ik vind het werk binnen de psychiatrie heel erg leuk, hier ligt mijn hart. Ik probeer te begrijpen wat is er met iemand aan de hand is”, vertelt Klaas. “Dat doe ik zoveel mogelijk vanuit de samenwerkingsrelatie, met patiënten en met zijn systeem. Ik probeer echt aansluiting te krijgen, want je hebt elkaar keihard nodig. Dit valt niet altijd mee, maar hier haal ik veel plezier uit. Soms is het echt puzzelen, proberen samen een verbetering te bewerkstelligen. Als ik het voor elkaar krijg dat mijn patiënten weer een klein beetje hoop krijgen, dan is mijn dag weer goed. Dit kan in heel kleine dingen zitten: bijvoorbeeld als patiënten eerder leren herkennen dat het met slechter met ze gaat én dat ze dan weten wat ze moeten doen, door eerder bij ons aan de bel te trekken, bijvoorbeeld. Van dit soort stappen kan ik heel blij worden.”
Herstelgerichte benadering
De herstelgerichte benadering is een heel belangrijke pijler binnen het FACT team. Er wordt niet alleen naar de aandoening gekeken, maar naar het totale plaatje: financieel, eventuele verslavingen, werk, relaties. “We kijken hierbij niet alleen naar de klachten van de patiënt, maar vooral ook naar wat patiënten nog wél kunnen, waar hun kracht ligt. We proberen hier continu in door te ontwikkelen”, vertelt Klaas. “Herstel betekent overigens niet altijd helemaal beter worden, het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand nooit meer opgenomen hoeft te worden. We kijken altijd wat de draagkracht en de draaglast is van de patiënt. We staren ons niet blind op het doel, maar blijven altijd bijstellen. Ons team is een groot team, bestaande uit verschillende disciplines psychiaters, gz-psychologen, spv-ers, ervaringsdeskundigen, verpleegkundigen. Ondanks de drukte proberen we altijd oog voor elkaar te hebben. We staan er altijd met z’n allen, dat moet ook wel, je kunt dit werk niet alleen.”