Patiënten mooi, waardevol en zo autonoom mogelijk behandelen

Frans Koster is verpleegkundige op de afdeling de Plecht binnen de Forensische Psychiatrische Kliniek (FPK) in Assen. Hij werkt al iets meer dan vier jaar in de kliniek. Hier worden patiënten behandeld die door een psychotische stoornis een delict hebben gepleegd.

Kwaliteit van leven
Op de Plecht zitten dertien patiënten met een psychotische kwetsbaarheid, zoals bijvoorbeeld schizofrenie. De Plecht is een behandelafdeling en patiënten hebben de intentie om actief aan hun psychose te werken. Het doel van deze behandeling is dat de patiënten uiteindelijk worden behandeld voor de onderliggende aandoening die heeft bijgedragen aan het plegen van een delict. "Je wilt voorkomen dat het weer gebeurt", vertelt Frans. "Je kijkt wat het delict is en hoe het te voorkomen is. Daarnaast ga je met de patiënt zelf aan de slag en achterhaal je bijvoorbeeld de achtergrond van de patiënt, wat hij of zij allemaal heeft meegemaakt en wat het netwerk om de patiënt is." De patiënten krijgen therapieën om dit te bespreken. Dit gebeurt in groepsvorm, maar er is ook veel individuele behandeling, zoals bijvoorbeeld psychomotorische therapie (PMT). Daarnaast is er een psycho-educatie over schizofrenie of middelengebruik. Samen met de patiënt kijkt Frans naar wat het perspectief is en wat patiënten willen bereiken.

Ook wordt er gekeken naar de leefstijl van patiënten. "Ik vind kwaliteit van leven heel belangrijk als verpleegkundige", legt Frans uit. "Je wilt de patiënten laten inzien dat het misschien anders kan, dat bijvoorbeeld roken en ongezond eten niet goed is. Maar ik kan mijn mening niet opleggen, want dan is er voor de patiënt wellicht geen kwaliteit van leven meer. Het is niet altijd makkelijk om daar een goed balans in te vinden. Gelukkig worden er veel cursussen aangeboden bij de FPK, zoals motiverende gespreksvoering. Dat zorgt ervoor dat je echt tools hebt om een gesprek aan te gaan. Wat ik probeer te bereiken is dat patiënten intrinsiek gemotiveerd worden tot verandering. Bij de ene patiënt gaat dat makkelijker dan bij de andere patiënt. Als je dit soort dingen kunt inzetten in de kliniek, dan kun je iemand echt heel mooi, waardevol en zo autonoom mogelijk behandelen."

Kleine stappen leiden tot grote resultaten
Frans heeft in het verleden veel klinische ervaring opgedaan. "Daardoor ga je echt redeneren met ziektebeelden en heb je vrij snel in de gaten of de patiënt misschien een gezondheidsprobleem heeft of gaat ontwikkelen." Als verpleegkundige houdt Frans dat scherp in de gaten. Hier kijkt hij ook naar het leefpatroon van de patiënt. "Wanneer een patiënt aangeeft dat hij bijvoorbeeld pijn aan zijn borst heeft, dan ga ik automatisch nadenken over wat er gebeurt. Ik heb de meeste dossiers redelijk scherp en ken de medische voorgeschiedenis van de patiënt", geeft Frans aan. "Zo weet ik of de patiënt bijvoorbeeld een te laag of te hoog BMI heeft, welke middelen hij heeft gebruikt in het verleden of welke medicatie hij op dit moment gebruikt. Zou het kunnen dat de pijn in de borst kan komen door hartklachten? Of dat het cardiaal belast is? Daar sta ik allemaal bij stil."

"De vooruitgang die de patiënten boeken, bestaan doorgaans uit hele kleine stapjes, Je moet geduld hebben in dit vak", vervolgt Frans. "Maar na verloop van tijd kun je zien dat die kleine stapjes toch voor best grote veranderingen hebben gezorgd. Eén van mijn patiënten kwam in aanraking met drugs. Hij kreeg waanideeën en werd achterdochtig. Daarvoor had hij daar nooit last van", gaat Frans verder. "Ik vertelde deze patiënt dat wanneer hij zou stoppen met drugs dat hij misschien ook zonder medicatie door het leven zou kunnen gaan. Op een gegeven moment kwam hij naar me toe en vertelde hij me dat hij zijn medicatie ging afbouwen en als alles goed zou gaan kon hij ermee stoppen. Dat zijn echt de succesverhalen die we zien op de Plecht en ik vind dat zo fantastisch."

Breed opgeleid en inzetbaar
Het team waar Frans in werkt staat voor elkaar klaar. "Er is altijd opvang van collega's of een luisterend oor", zegt Frans. "We zorgen ervoor dat we altijd oog houden voor de patiënt, de veiligheid en de groep op zichzelf. Daarnaast werk je samen met veel verschillende disciplines, zoals de psychiater, verpleegkundig specialist of psycholoog. Iedereen is gelijk en de disciplines zijn complementair aan elkaar."

Frans is begonnen in de flexpool van de FPK. Daar heeft hij anderhalf jaar gewerkt. "Heb je de mogelijkheid om in de flexpool te werken? Doe het! Je werkt vanuit de flexpool op allerlei verschillende afdelingen van de FPK en alle collega's zijn écht trots op de afdeling waar ze voor werken. Ze willen je er zo verschrikkelijk veel over vertellen, je hierin meenemen en leren wat het werk op die specifieke afdeling inhoudt. Daar leer je zo veel van", vertelt Frans. "Op een gegeven moment merk je vanzelf waar je voorkeur naar uit gaat. Je bent dan zo breed opgeleid en ingezet dat je echt veel bagage hebt om overal te kunnen werken. Dat helpt je zeker!"